Kajero 95084

La Melkicedekaj instruoj en Levantenio

Same kiel Hindio naskis multajn religiojn kaj filozofiojn de orienta Azio, same la Levanteno estis la patrio de la fidoj de la okcidenta mondo. La misiistoj de Salemo disvastiĝis en la tuta sudokcidenta Azio, tra Palestino, Mezopotamio, Egiptio, Irano kaj Arabio, ĉie proklamantaj la bonan novaĵon pri la evangelio de Makivento Melkicedek. En iuj el tiuj landoj iliaj instruoj fruktadis, an aliaj ili renkontis varian sukceson. Iafoje iliaj malsukcesaj estis kaŭzitaj de prudenta manko, aliafoje kaŭze de corkonstancoj transe de ilia kontrolo.

1. LA RELIGIO DE SALEMO EN MEZOPOTAMIO

Ĉirkaŭ 2000 a.K. la religioj en Mezopotamio estis preskaŭ tute perdintaj la instruojn de la Setitoj, kaj estis larĝe sub la influo de la primitivaj kredoj de du grupoj de invadantoj, la beduenoj Semitoj, kiuj infiltriĝis el la okcidenta dezerto, kaj la barbaraj kavalerianoj kiuj malantaŭeniris el la nordo.

Sed la kutimo de la fruaj adamitaj popoloj honori la sepan tagon de la semajno neniam tute malaperis en Mezopotamio. Tamen, dum la epoko de Melkicedek, la sepa tago estis rigardita kiel la plej malbona malbon Ŝanca. ĝi estis super Ŝutita de tabuoj; eksterleĝis vojaĝi, kuiri aŭ ekbruligi dum tiu fatala sepa tago. La Judoj rekunportis en Palestinon multajn tabuojn de Mezopotamio, kiujn ili trovis ankoraŭ validantaj en la Babilona observado de la sepa tago, la Ŝabato.

Kvankam la instruistoj de Salemo multe faris por subtiligi kaj plialtigi la religiojn de Mezopotamio, ili ne sukcesis alporti al diversaj popoloj la permanentan agnoskon de Unu sola Dio. Tia instruo superis dum pli ol cent kvndek jaroj kaj sekve grade rezignis antaŭ la maljunaj kredoj en multeco da diaĵoj.

La instruistoj de Salemo grande reduktis la nombron de la dioj en Mezopotamio, kaj en iu momento reestigis ĝis sep la nombron de la ĉefaj: Belo, Ŝama Ŝ, Nabu, Anu, Ea, Marduk kaj Sin. Apogee de la nova instruo ili ekzaltis tri el tiuj dioj por superi sur ĉiuj aliaj, la babilona triopo: Belo, Ea kaj Anu, la dioj de la tero, de la maro kaj de la ĉielo. Aliaj triopoj naskiĝis en diferencaj loĝlokoj; ĉiuj estis svagaj rememoraĵoj de la triunuaj instruoj de la Andidoj kaj la Sumeranoj kaj bazitaj sur la kredo de la Salemitoj en la emblemo de la tri cirkloj de Melkicedek.

La instruistoj de Salemo neniam plene superis la popularecon de I Ŝtar, la patrino de dioj kaj la spirito de seksa fekundeco. Ili multe faris por subtiligi la adoron kontraŭ tiu diino, sed la Babilonianoj kaj iliaj najbaruloj neniam komplete superis siajn maskitajn formojn de seksa adoro. Fariĝis universala praktiko en la tuta Mezopotamio, ke almenaŭ unufoje dum sia junaĝo ĉiu virino submetiĝu al la brakumado de fremdulo;tio estis konsiderita kiel devotaĵo postulita de I Ŝtar, kaj oni kredis ke fekundeco larĝe dependis de tiu seksa oferdono.

La fruaj progresoj de la instruo de Melkicedek estis alte kontentigaj ĝis Nabodad, la ĉefo de la skolo de Ki Ŝ, kiam li decidis antaŭaranĝitan atakon kontraŭ la disakceptataj praktikoj de prostituado en la temploj. Sed la misiistoj de Salemo malsukcesis en sia klopodo por estigi tiun socian reformon, kaj en la ruiniĝo de tiu malsukceso ĉiuj iliaj plej grave spiritaj kaj filozofiaj instruoj sinkis en la malvenkon.

Tiu malvenko de la evangelio de Salemo estis tuj sekvita de granda pliigo en la kulto kontraŭ I Ŝtar, ritaro kiu jam invadis Palestinon kiel Astarota, Egiption kiel Izisa, Grekion kiel Afrodita kaj la nordajn tribojn kiel Astarta. Kaj estis rilate kun tiu renoviĝo de la adoro de I Ŝtar, ke la babiloniaj pastroj denove sin turnis al la astrologio; La observado de la steloj en Mezopotamio travivis sian lastan grandan renoviĝon; la antaŭdiro pri la estonteco furoriĝis , kaj dum jarcentoj la pastraro pli kaj pli degeneris.

Melkicedek estis avertinta siajn adeptojn instrui nur la doktrinon pri unu sola Dio, la Patro kaj Faranto de ĉio, kaj prediki nur la evangelion pri dua favoro dank’al la sola fido. Sed troigi estis ofte la eraro de la instruistoj de nova vero, provi anstatat ŝi malrapidan evoluon per rapida revoluo. La misiistoj de Melkicedek en Mezopotamio proponis al la popolo tro altan moralan nivelon; ili troigis , kaj ilia nobla kaŭzo sinkis en la malvenkon. Ili estis komisiitaj por prediki precizan evangelion, por proklami la veron pri la realeco de la Universala Patro, sed ili komprometiĝis en la Ŝajne nobla kaŭzo reformi la morojn, kaj ilia granda misio estis tiamaniere forpuŝita al la lasta rango kaj virtuale ruinigita en frustracio kaj forgeso.

En unu sola generacio ĉesis la sidejo de Salemo en Ki Ŝ, kaj la propagando de la kredo en unu Dio virtuale finiĝis en la tuta Mezopotamio. Sed restaĵoj de la skoloj de Salemo persistis . Malgrandaj grupoj dissemitaj tie kaj tie ĉi daŭrigis kredi en unu Kreinto kaj luktis kontraŭ la idolkulto kaj malmoraleco de la mezopotamiaj pastroj.

Tio estis la misiistoj de Salemo de la periodo sekvanta la reĵeto de ilia instruo, kiuj skribis multajn el la psalmoj de la Malnova Testamento; ili gravuris ilin sur Ŝtonoj, kie poste hebreaj pastroj trovis ilin dum la mallibereco kaj konsekvence enkorpigis ilin en la himnaron skribitan de la judaj verkistoj. Tiuj belegaj psalmoj el Babilono se estis skribitaj en la temploj de Belo-Marduk; ili estis la verko de la postuloj de la pli fruaj misiistoj de Salemo, kaj ili estis frapkontrasto kun la magia fatraso de la babiloniaj pastroj.

Granda parto de la mezopotamia religia kulturo trovis sian vojon al la hebreaj literaturo kaj teologio tra Egiptio kaj la verko de Amenemopo kaj Ikhnatono. La Egiptianoj rimarkinde konservis la instruojn pri la sociaj devoj devenitaj de la pli fruaj Andidaj Mezopotamianoj kaj tiel larĝe perditaj de la pli postaj Babilonianoj, kiuj okupis la Eŭfratan valon.

2. FRUA EGIPTIA RELIGIO

La originaj instruoj de Melkicedek reale profunde enradikiĝis en Egiptio, de kie ili dissemiĝis poste en Eŭropon. La evolua religio de la Nila valo estis periodeplifortigita dank’al la alveno de superaj familioj de Nodidoj, Adamidoj kaj, pli poste de Andidaj popoloj de la Eŭfrata valo. Tempaltempe multaj civilaj administrantoj de Egiptio estis Sumerianoj. Same kiel en Hindio dum tiu epoko troviĝis la plej grava miksaĵo de la mondaj rasoj, same Egiptio prozorgis la pli komplete miksita tipo de religia filozofio povanta esti trovita sur Urantion kaj ekde la Nila valo ĝi dissemiĝis al multaj partoj de la mondo. La Judoj ricevis de la Babilonianoj multe da iliaj ideoj pri la kreado de la mondo, sed ili tiris de la Egiptianoj la koncepton pri la dia providenco.

Estis la politikaj kaj moralaj prefere ol filozofiaj au religiaj tendencoj kiuj favorigis pli Egiption ol Mezopotamion kontraŭ la instruo de Salemo. Ĉiu triba ĉefo en Egiptio, post sia lukto por la trono, serĉis ĉiamigi sian dinastion proklamante sian triban dion kiel la originan diaĵon kaj kreinton de ĉiuj aliaj dioj. Tiamaniere la Egitianoj grade kutimiĝis al la ideo de superdio, saltotabulo por la posta doktrino pri universa kreinta Diaĵo. La ideo pri monoteismo intermite Ŝanĝiĝis en Egiptio dum multaj jarcentoj; la kredo pri unu Dio ĉiam progresis sen neniam komplete superi la evoluantajn konceptojn pri politeismo.

Dum eraoj la egiptaj popoloj sin fordonis al la adoro de la naturaj dioj; pli speciale ĉiu el la kvardek disaj triboj havis sian propran grupan dion, unu adoranta la virbovon, alia la lionon, tria la vir Ŝafon, kaj tiel plu. Antaŭe ili estis triboj kun totemoj, tre simile al la Amerindianoj.

Samtempe kiel pasis la tempo la Egiptianoj rimarkis, ke mortintaj korpoj metitaj en senbrikaj tomboj konserviĝis - enbalzamigitaj - pro la ago de la sablo sorbigita de sodo, dum tiuj entombigitaj en brikaj tombokeloj putris. Tiuj observoj kondukis al tiuj spertoj, kiuj ĝisiris al la pli postaj praktikoj enbalzamigi la mortintojn. La Egiptianoj kredis, ke la konservado de la korpo plifaciligis la trairon al la estonteca vivo. Por ke la individuo povu esti konvene identigita en la malproksima estonteco post la putrado de la korpo, ili metis funebran statuon en la tombon flanke de la kadavro, kaj skulptis vizaĝon sur la ĉerko. la farado de tiuj funebraj statuoj alkondukis grandan plibonigon en la egipta arto.

Dum jarcentoj la Egiptianoj metis sian fidon en tombojn por la gardo de la korpo kaj la rezultante agrabla transvivo post la morto. La posta evoluo de magiaj praktikoj, kvankam ili estis embarase vivi de la lulilo ĝis la tombo, pli efike liberigis ilin de la religio de la sepultejoj. La pastroj gravuris la ĉerkojn kun sorĉaj tekstoj, kiuj estis rigarditaj kiel protektado kontraŭ la fakto, ke “la koro de la homo estu prenita al li en la malsupera mondo.” Baldaŭ varia similaĵaro de tiuj magiaj tekstoj estis kolektita kaj konservita kiel Libro de la Mortintoj. Sed en la Nila valo la magia ritaro estis frue alproksimiĝis al la regnoj de konscienco kaj karaktero ĝis grado ne ofte atingita de la ritaroj de tiuj tagoj. Kaj poste la saviĝo dependis de tiuj etikaj kaj moralaj idealoj, prefere ol de kompleksaj tomboj.

La superstiĉoj de tiuj tempoj estas bone ilustrataj de la ĝenerala kredo en la efikeco de kraĉaĵo kiel aganto de resaniĝo, ideo kiu havas sian originon en Egiptio kaj disvastiĝis al Arabio kaj Mezopotamio. En la legenda batalo de Horuso kontraŭ Setho, la juna dio perdis okulon, sed post la malvenko de Setho, tiu okulo estis resanigita de la saĝa dio Toj, kiu kraĉis sur la vundo kaj resanigis ĝin.

La Egiptianoj longe kredis, ke la scintilantaj steloj en la nokta ĉielo reprezentis la postvivon de la animoj de la dignaj mortintoj; ili pensis aliaj transvivantaj estis sorbigitaj en la sunon. Dum iu periodo, suna respektego fariĝis speco de adoro kontraŭ la prauloj. Laklina enira trapaso de la granda piramido klindirektis al la Polusa Stelo, tiel ke la animo de la reĝo, elirante el la tombo, povu rekte iri al la sen Ŝanĝaj kaj starigitaj konstelacioj de la fiksaj steloj, la supozata loĝejo de la reĝoj.

Kiam la oblikvaj radioj de la suno estis observitaj penetrantaj al la tero tra aperturo en la nuboj, oni kredis ke ili indikis la malleviĝon de ĉiela Ŝtuparo, sur kiu la reĝo kaj aliaj justaj animoj povis supreniri. “Reĝo Pepi estas malleviĝinta sian radiadon kiel Ŝtuparo sub siaj piedoj por supreniri ĝis sia patrino.”

Kiam Melkicedek aperis en la karno, la Egiptianoj havis religion tre supera al la ĉirkaŭaj popoloj. Ili kredis, ke elkorpiĝinta animo, se ĝi estis adekvate armita kun magiaj formuloj, povis eviti la intervenantajn malbonajn spiritojn kaj fari sian vojon ĝis la juĝoĉambro de Oziriso, kie ĝi estus akceptita en la regnoj de feliĉego se ĝi ne kulpis pri “murdo, Ŝtelo, mensogo, adulto, rabado kaj egoismo.” Se tiu animo estis pesita en la pesiloj kaj trovita kulpanta, ĝi devis esti fordonita en la infero, al la konsumado. Kaj tio estis relative avangarda koncepto de estonta vivo kompare kun la kredoj de multaj ĉirkaŭaj popoloj.

La koncepto pri juĝo en la transo por la pekoj de vivo sur tero en la karno estis importita el Egipto en la hebrean teologion. La vorto juĝo aperas nur unufoje en la tuta Libro de hebreaj psalmoj, kaj tiu aparta psalmo estis skribita de egiptiano.

3. EVOLUO DE MORALAJ KONCEPTOJ

Kvankam la kulturo kaj religio de Egiptio devenis ĉefe de Andida Mezopotamio kaj estis larĝe transmetitaj al postaj civilizacioj de la Hebreoj kaj Grekoj, granda, grandega parto de la socia kaj etika idealismo de la Egiptianoj aperis en la Nila valo kiel pure evolua disvolviĝo. Ekster la importado de gravaj veraĵoj kaj kulturo de Andida origino, disvolviĝis en Egiptio pli da morala kulturo de pure homa disvolviĝo ol ne aperis per naturaj similaj teknikoj en iu alia ĉirkaŭlimigita zono antaŭ la disdonaco de Mikael.

Morala evoluo ne plene dependas de revelacio. Konceptoj de alta moralo povas deveni de propra sperto de la homo. Homo eĉ povas disvolvi spiritajn valorojn kaj tiri kosman klarvidecon el sia persona sperteca vivo, ĉar dia spirito loĝas lin. Tiaj naturaj evoluoj de konscienco kaj karaktero estis ankaŭ pliigitaj dank’al la perioda alveno de instruistoj pri vero, en la malnova tempo el la dua Edeno, pli poste el La Melkicedeka sidejo en Salemo.

Milojn da jaroj antaŭ ol la evangelio de Salemo penetris en Egiption, ĝiaj moralaj estroj instruis justecon, la senpartecon kaj la evitadon de avareco. Tri mil jarojn antaŭ la redaktado de la hebreaj skribaĵoj, la devizo de la Egiptianoj estis: “Starigita estas homo de kiu normo estas rekteco kaj mar Ŝas laŭ ĝia vojo.” Ili instruadis kvieton, moderecon kaj diskretecon. la mesaĝo de unu el la grandaj ĉefoj de tiu epoko estis:”Estu justa kaj juste kondutu kun ĉiu.” La egipta triopo de tiu epoko estis Vero-Justeco-Rekteco. El ĉiuj pure homaj religioj de Urantio neniu iam superpasis la sociajn idealojn kaj la moralan grandanimecon de tiu iama humanismo de la Nila valo.

En la kampo de tiuj evoluantaj etikaj ideoj kaj moralaj idealoj floris la postvivantaj doktrinoj de la religio de Salemo. La konceptoj pri bono kaj malbono trovis pretanrespondon en la koroj de popolo kiu kredis ke “Vivo estas donita al la pacema kaj morto al la kulpa.” “La pacema estas tiu kiu faras tion, kio estas amita; la kulpa estas tiu kiu faras tion, kio estas malamita.” Dum jarcentoj la loĝantoj de la Nila valo vivis laŭ tiuj etikaj kaj sociaj normoj antaŭ ol ili estis neniam ministrintaj la postajn konceptojn pri justa kaj maljusta - bona kaj malbona.

Egipto estas intelekta kaj morala sed ne tro spirita. En ses mil jaroj nur kvar grandaj profetoj naskiĝis inter la Egiptianoj. Amenemopon ili sekvis dum periodo, ili mortigis Okban, ili akceptis Akenatonon sed senentuziasme dum unu mallonga generacio; Moseon ili reĵetis. Denove tio estis politikaj prefere ol religiaj cirkonstancoj kiuj faciligis por Abrahamo kaj pli poste por Jozefo estigi grandan influon tra la tuta Egiptio favore de la instruoj de Salemo pri unu Dio. Sed kiam la misiistoj de Salemo unue eniris Egiption, ili renkontis tiun alte etikan kulturon de evoluo miksita kun la modifitaj moralaj normoj de mezopotamiaj enmigrantoj. Tiuj fruaj instruistoj de la Nila valo estis la unuaj por proklami konsciencon kiel la mandaton de Dio, la voĉon de Diaĵo.

4. LA INSTRUOJ DE AMENEMOPO

En deca tempo aperis en Egiptio instruisto nomata de multaj la “filo de la homo” kaj de aliaj Amenemopo. Tiu klarvidanto ekzaltis la konsciencon kiel la apogeon de arbitraciorimedo inter justa kaj maljusta, instruis punon por peko, kaj proklamis savon pere de alvoko al la suna diaĵo.

Amenemopo instruis ke riĉaĵoj kaj fortuno estis la donaco de Dio, kaj tiu koncepto tute koloris la pli poste aperintan hebrean filozofion. Tiu instruisto kredis, ke la konscienco de Dio estis la la determinanta faktoro en ĉiu ajn konduto, ke ĉiu momento devis esti vivita konsciante pri la ĉeesto de Dio kaj responseco kontraŭ Dio. La instruoj de tiu saĝulo estis poste tradukitaj en hebrean lingvo, kaj fariĝis la sakrala libro de tiu popolo longe antaŭ la Malnova Testamento estis fine skribita. La ĉefa prediko de tiu bonulo interesis la edukadon de lia filo pri la rekteco kaj honesteco en la registaraj responsecoj de konfido; kaj tiuj noblaj sentoj de malproksima pasintaĵo honorus iun ajn modernan Ŝtatiston.

Tiu saĝulo de Nilo instruis ke “riĉaĵoj prenas flugiloj kaj ekflugas” - ke ĉiuj teraj aferoj estas malaperemaj. Lia granda preĝo estis “estis liberigita de la timo.” Li admonis ĉiun deturniĝi de la “homaj paroloj” por “la agoj de Dio.” Resume li instruis: Homo proponas sed Dio disponas. Iliaj instruoj, tradukataj en hebrean lingvon, determinis la filozofion de la Libro de Proverboj de la Malnova Testamento. Tradukata en la grekan lingvon, ili donis koloron al ĉiu posta helena religia filozofio. Filo, la lasta filozofo de Aleksandrio, posedis kopion de la Libro de Saĝeco.

Amenemopo klopodis por konservi la etikon de evoluo kaj la moralon de revelacio kaj liaj skribaĵoj transdonis ilin al la Hebreoj kaj ankaŭ al la Grekoj. Li ne estis la plej granda el la religiaj instruistoj de tiu epoko, sed li estis la plej influa, pro tio ke li koloris la postan penson de du vivaj ĉeneroj en la kreskado de la okcidenta civilizado - la hebreoj inter kiuj evoluis la apogeo de la okcidenta religia fido, kaj la Grekoj, kiuj disvolvis pure filozofian penson ĝis ĝia plej altaj e ŝropaj kulminoj.

En la Libro de Hebreaj Proverboj, ĉapitroj dek kvin, dek sep, dudek kaj ĉapitro dudek du, versiklo dek sep ĝis ĉapitro dudek kvar, versiklo dudek du, estas preskaŭlaŭvorte tiritaj de la Libro de Saĝeco de Amenemopo. La unua psalmo de la hebrea Libro de Psalmoj estis skribita de Amenemopo kaj estas la koro de la instruoj de Akenatono.

5. LA RIMARKINDA AKENATONO

La instruoj de Amenemopo malrapide perdis ilian impononon sur la egiptian menson kiam, sub la influo de egiptia kuracisto de Salemo, virino de la reĝa familio subtenis la instruojn de Melkicedek. Tiu virino persvadis sian filon, Akenatonon, Faraonon de Egiptio, akcepti tiujn doktrinojn pri Unu Dio.

De la malapero de enkarnigita Melkicedek, neniu homa estaĵo ĝis tiu epoko posedis kiel Akenatono tian nekredeble klaran koncepton pri la revelaciita religio de Salemo. Iujvidpunkte tiu juna reĝo de Egiptio estas unu el la plej rimarkindaj personoj en la homa historio. Dum tiu epoko de kreskanta spirita deprimo en Mezopotamio, li gardis viva la doktrinon de El Eljon, la Unu Dio, en Egiptio, tiel konservanta la filozofian monoteistan kanalon, kiu estis esenca por la religia akcesora pozicio de la tiam estonta disdonaco de Mikael. Kaj estis dankeme pro tiu grandfaro, inter aliaj kialoj, ke la infano Jesuo estis elkondukita en Egiption, kie iuj el la spiritaj sekvantoj de Akenatono vidis lin kaj kiel eble komprenis iujn fazojn de lia dia misio sur Urantio.

Moseo, la plej granda karaktero inter Melkicedek kaj Jesuo, estis donacita al la mondo kune kun la hebrea raso kaj la reĝa familio de Egiptio; kaj se Akenatono estus posedinta la adapteblecon kaj talenton de Moseo, se li estus evidentiginta politikan genion similan al sia surpriza religia autoritateco, tiam Egiptio estus fariĝinta la granda monoteista nacio de tiu erao; kaj se tio okazus, apenaŭ neeblas ke Jesuo estus vivinta la pli grandan parton de sia vivo kiel mortemulo en Egiptio.

Neniam dum la tuta historio iu ajn reĝo tiel metode procedis por transformi tutan nacion de politeismo en monoteismo kiel tiu eksterordinara Akenatono. Per la plej surpriza determino tiu juna estro rompis kun la estinteco, Ŝanĝis sian nomon; forlasis sian ĉefurbon, konstruis tute novan urbon kaj kreis novan arton kaj novan literaturon por tuta popolo. Sed li tro rapide agis kaj tro konstruis, pli ol povis daŭri post lia malapero. Krome li malsukcesis provizi la materiajn stabilecon kaj prosperon de sia popolo, kiu malfavore reagis kontraŭ lia religiaj instruoj kiam la postaj fluoj de malamikeco kaj premego deflugis sur la Egiptianojn.

Se tiu homo surprize klarvida kaj eksterordinare obstina pri sia celo estus posedinta la politikan sagacecon de Moseo, li estus Ŝanĝinta la tutan historion de la religia evoluo kaj la revelacion pri la vereco en la okcidenta mondo. Dum sia vivo li kapablis bridi la aktivecojn de la pastraro, pri kiu li ĝenerale dubis; sed la pastroj sekrete konservis siajn kultojn kaj ekagis tuj post kiam la juna reĝo ĉesis ekzerci sin al la povo, kaj ili ne estis malrapidaj por atribui ĉiujn postajn tumultojn de Egiptio al la starigo de monoteismo dum lia reĝado.

Tre saĝe Akenatono serĉis starigi monoteismon sub la aspekto de la suno-dio. Tiu decido atingi la adoron kontraŭ la Universala Patro integrante ĉiujn diojn en la adoron al la suno estis kaŭzita de la konsilo de la kuracisto de Salemo. Akenatono uzis la ĝeneraligitajn doktrinojn pri la tiam ekzistanta fido en Aton koncernanta lapatrecon kaj patrinecon de Diaĵo, kaj kreis religion kiu agnoskis intiman rilaton de adoro inter homo kaj Dio.

Akenatono estis sufiĉe saĝa por konservi la eksteran kulton de Aton, la suno-dio, dum li alkondukis siajn asociitojn al la maskita adoro de la Unu Dio, kreinto de Aton kaj plejsupera Patro de ĉiuj. Tiu juna instruisto-reĝo estis fekunda verkisto, aŭtoro de la raporto titolita “La Unu Dio,” libro de tridek ĉapitroj, kiun la pastroj, kiam ili revenis al povo, komplete detruis. Akenatono ankaŭ skribis cent tridek sep himnojn, el kiuj dudek estas nun en la Libro de Psalmoj de la Malnova Testamento, atribuitaj al hebrea aŭtoraro.

La plejsupera religia parolo de Akenatono en la ĉiutaga vivo estis “rekteco,” kaj li rapide etendis la koncepton de la justa ago ĝis enteni internacian ankaŭ kiel nacian etikon. Tio estis generacio de mirinda persona pieco kaj estis karakterizita de aŭtentika aspirado ĉe la inteligentaj homoj por trovi Dion kaj koni lin. En tiu epoko socia situacio aŭ riĉeco donis al Egiptiano neniun ajn avantaĝon en la okuloj de la leĝo. La familia vivo en Egiptio multe antaŭ Ŝirmis kaj pliigis moralan kulturon kaj estis la inspirofonto de la pli posta superba familia vivo de la Judoj en Palestino.

La fatala malforto de la evangelio de Akenatono estis ĝia plej granda vero, la instruo ke Aron estis ne nur la kreinto de Egiptio sed ankaŭ la kreinto de la “tuta mondo, homo kaj bestoj, kaj ĉiuj fremdaj landoj, eĉ Sirio kaj Ku Ŝ, krom tiu lando de Egiptio. Li metas ĉiun en lia loko kaj provizas lin per liaj bezonoj.” uj konceptoj pri Diaĵo estis altaj kaj ekzaltitaj, sed ili estis ne naciismaj. Tiaj internaciismaj sentoj en religio malsukcesis plialtigi la spiritostaton de la egipta armeo sur la batalkampo, dum ili alportis efikajn armilojn al la pastroj por venki la junan reĝon kaj lian novan religion. Li havis Diaĵan koncepton multe pli alta ol tiu de la pli postaj Hebreoj, sed tro avangarda por servi la celojn de nacia konstruisto.

Kvankam la monoteisma idealo suferis pro la malapero de Akenatono, la ideo pri unu Dio persistis en la mensoj de multaj grupoj. La bofilo de Akenatono flankeniris al la pastroj, revenis al la adoro de la malnovaj dioj, Ŝanĝanta sian nomon en Tutankamono. Teboj refariĝis la ĉefurbo, kaj la pastroj riĉiĝis sur la lando, fine posedantaj unu sepan de la tuta Egiptio, kaj baldaŭ unu el tiu sama ordeno de pastroj aŭdacis akapari la kronon.

Tamen la pastroj ne tute povis superi la monoteisman ondon. Ili grade devis unuigi siajn diojn kaj doni al ili kunmetitajn nomojn; pli kaj pli la familio de dioj malgrandiĝis. Akenatono estis asociinta la flagran diskon de la ĉielo al la kreinto Dio, kaj tiu ideo plubrulis en la homaj, eĉ pastraj koroj, longe post kiam estis malaperinta la juna reformanto. Neniam mortis la koncepto pri monoteismo en la koroj de Egiptianoj kaj en la mondo. Ĝi persistis eĉ ĝis la alveno de la Kreinto Filo de tiu sama dia Patro, la unu Dio pri kiu Akenatono estis tiel fervore proklaminta la adoron por la tuta Egiptio.

La malforto de la doktrino de Akenatono kuŝis en la fakto, ke li proponis tiel avangardan religion, ke nur la kleraj Egiptianoj povis plene kompreni liajn instruojn. La bazaj kamplaboristoj neniam reale kaptis lian evangelion kaj, do, estis pretaj reveni kun la pastroj, al la malnova kulto de Izisa kaj Ŝia edzo Oziriso, kiu estis supoze esti mirakle resurektita el la kruela morto trudita de Setho, la dio de mallumo kaj malbono.

La instruo laŭ kiu ĉiuj homoj estas senmortaj estis tro avangarda por la Egiptianoj. Nur reĝoj kaj riĉuloj estis promesitaj al la resukekto; tial ili tiel zorge enbalzamigis kaj antaŭ Ŝirmis iliajn korpojn en tomboj antaŭvide al la juĝa tago. Sed la demokratio de saviĝo kaj resurekto tia, kia instruita de Akenatono fine superis, eĉ tiel ke la Egiptianoj pli poste kredis en la transvivo de ne parolpovaj bestoj.

Kvankam la klopodo de tiu egipta estro por imponi la adoron kontraŭ unu sola Dio al sia popolo Ŝajnis malsukcesi, devus esti notita ke lia verko persistis jarcentojn en Palestino kaj ankaŭ en Grekio, kaj ke Egiptio tiel fariĝis la aganto por transdonadi la kombinatan evoluan kulturon de la Nila valo kaj la revelaciatan religion de la Eŭfrata valo al ĉiuj postaj popoloj de la okcedento.

La gloro de tiu granda epoko de morala disvolviĝo kaj spirita kreskado en la Nila valo estis rapide ekmalaperanta kiam ekis la nacia vivo de la Hebreoj, kaj konsekvence al sia restado en Egiptio tiuj beduenoj kunportis multajn el tiuj instruoj kaj ĉiamigis multajn doktrinojn de Akenatono en sia rasa religio.

6. LA DOKTRINOJ DE SALEMO EN IRANO

Iuj misiistoj de Melkicedek pasis el Palestino tra Mezopotamio ĝis la granda altebenaĵo de Irano. Dum pli ol kvin cent jaroj la instruistoj de Salemo progresis en Irano, kaj la tuta nacio estis penetriĝanta per la religio de Melkicedek kiam Ŝanĝo de estroj rapidigis kruelan persekutadon, kiu praktike ĉesigis la monoteismajn instruojn de la kulto de Salemo. La doktrino pri la alianco kun Abrahamo preskaŭ malaperis en Persujo kiam, en tiu granda jarcento de morala renoviĝo, la sesa antaŭ Kristo, Zoroastro aperis por revigligi la subbrulantajn braĝojn de la evangelio de Salemo.

Tiu fondinto de nova religio estis vira kaj aventurema junulo, kiu, okaze de sia unua pilgrimado al Ur en Mezopotamio, audis pri la tradicioj pri la ribelo de Kaligastia kaj Lucifero - kaj ankaŭ pri multaj aliaj tradicioj - kiuj ĉiuj faris fortan efekton sur lia religia naturo. Konsekvence, sekve de sonĝo en Ur, li starigis programon reveni al sia norda hejmo por entrepreni la renovigadon de la religio de sia popolo. Li estis sorbinta la hebrean ideon pri Dio de justeco, la koncepto de Moseo pri dieco. La ideo pri plejsupera Dio estis klara en lia menso, kaj li malnobligis ĉiujn aliaj diojn kaj ilin forpuŝis al la vicoj de demonoj, pri kiuj li audis en Mezopotamio. Li estis lerninta la historion persistan en Ur pri la Sep Majstroj Spiritoj, kaj, konsekvence, li kreis galaksion de sep plejsuperaj dioj kun Ahura-Mazdo kiel ĉefo. Tiujn subordigitajn diojn li asociis al la idealigo de Justa Leĝo, Bona Penso, Nobla regado, Sankta Karaktero, Sano kaj senmorteco.

Temis pri nova religio de ago - laboro - ne de preĝoj kaj ritaroj. Lia Dio estis plejsupere saĝa esto kaj la bonfaranto de civilizacio; temis pri influanta religia filozofio, kiu aŭdacis batali kontraŭ la malbono, inerteco kaj paseismo.

Zoroastro ne instruis adori la fajron sed serĉis uzi la flamon kiel simbolon de la pura kaj saĝa spirito de universa kaj plejsupera supereco. (Tute tro veras, liaj pli postaj adeptoj repektegis kaj adoris tiun simbolan fajron.) Fine, post la konvertiĝo deprinco de Irano, la nova religio estis spadtrude diskonigita. Kaj Zoroastro heroe mortis por tio, kio li kredis esti la “vereco de la Sinjoro de lumo.”

Zoroastrismo estas la sola kredo sur Urantio, kiu ĉiamigas la instruojn de Dalamatia kaj Edeno pri la Sep Majstroj Spiritoj. Kvankam malsukcesanta disvolvi la koncepton pri la Trinitato, iumaniere ĝi alproksimiĝis al tiu de Dio la Sepoblo. Origina Zoroastrismo ne estis pura dualismo; kvankam origine la instruoj priskribis la malbonon kiel tempe kunordigita kun la boneco, ĝi estis ja certe mergita por ĉiam en la plejlastan realecon de la bono. Estis nur en la pli postaj tempoj, oni kredis ke bono kaj malbono egale luktis.

La judaj tradicioj pri ĉielo kaj infero kaj la doktrino pri demonoj tiaj, kiaj rakontitaj en la hebreaj skribaĵoj, kvankam bazitaj sur la vestiĝaj tradicioj pri Lucifero kaj Kaligastia, precipe devenis de la Zoroastrianoj dum la epoko kiam la Judoj estis sub la politika kaj kultura regado de la Persanoj. Zoroastro, kiel la Egiptanoj, instruis la “juĝan tagon,” sed li ligis tiun eventon kun la fino de la mondo.

Eĉ la religio kiu sekvis la Zoroastrismon en Persujo estis multe influita de ĝi. Kiam la pastroj de Irano serĉis faligi la instruojn de Zoroastro, ili renaskis la malnovan adoron kontraŭ Mitrao. Kaj Mitraismo diskoniĝis tra la tuta Levanteno kaj mediteraneaj regionoj, kaj dum iu tempo estis samtempa kun ambaŭ Judaismo kaj Kristanismo. La instruoj de Zoroastro tiel lasis siajn markojn sinsekve sur tri grandaj religioj: Judaismo kaj Kristanismo kaj, tra ili, Mahometismo.

Sed estas granda diferenco inter la elzaltitaj instruoj kaj noblaj psalmoj de Zoroastro kaj la modernaj perversioj de lia evangelio de la Parsioj kun ilia granda timo pri la mortintoj, aldoniĝanta al la konservado de kredoj en sofismoj, kiujn Zoroastro neniam malnobliĝis esprimi.

Tiu nobla viro estis unu el tiu senkompara grupo kiu aperis dum la sesa jarcento antaŭ Kristo por malhelpi ke la lumo de Salemo komplete kaj definitive estiniĝu kaj por ke ĝi brulu eĉse nemulte por montri al la mortemuloj en ilia tenebra mondo la vojon al la lumo kaj la eterna vivo.

7. LA INSTRUOJ DE SALEMO EN ARABIO

Kompare, estas nur freŝdate ke la instruoj de Melkicedek pri la unu sola Dio estiĝis en la arabia dezerto. Kiel en Grekio, ankaŭ en Arabio la misiistoj de Salemo malsukcesis kaŭze de sia miskompreno de la instruoj de Makivento koncernantaj superorganizadon. Sed ili ne estis tiel embarasitaj pro sia interpretado de lia admono kontraŭ ĉiuj klopodoj por diskonigi la evangelion per la milita forto aŭ civila devigo.

Ne eĉ en Ĉinio aŭ Romo la instruoj de Melkicedek malsukcesis pli plene ol en tiu dezerta regiono tiel proksima de Salemo mem. Longe post kiam la plejmulto de la popoloj de Oriento kaj Okcidento estis fariĝintaj budhistaj kaj kristanaj, la dezerto de Arabio daŭrigis vivi kiel dum miloj da jaroj. Ĉiu tribo adoris sian maljunan fetiĉon, kaj multaj individuaj familioj havis siajn proprajn larajn diojn. Longe daŭris la lukto inter I Ŝtar de Babilono, Javeo de la Hebreoj, Ahura de Irano kaj la kristana Patro de la Sinjoro Jesuo Kristo. Neniam unu sola koncepto kapablis plene superi la aliajn.

Tra la tuta Arabio tie kaj tie ĉi estis familioj kaj klanoj kiuj gardis konservadis la svagan ideon pri unu Dio. Tiaj grupoj gardis kienl trezoron la tradiciojn de Melkicedek, Abrahamo, Moseo kaj Zoroastro. Multaj centroj estus povintaj respondi al la evangelio de Jesuo, sed la kristanaj misiistoj de la dezertaj landoj estis aŭstera kaj nefleksebla grupo kompare kun la misiistoj de la mediteraneaj regionoj, kiuj novigis kaj kompromisis. La adeptoj de Jesuo pli serioze prenis lian ordonon “iri tra la tuta mondo por prediki la evangelion,” kaj se ili estus estintaj pli afablaj predikante ĝin, malpli rigoraj en siaj duarangaj sociaj kaj memelpensitaj postuloj, tiam multaj landoj estus ĝoje akceptintaj la simplan evangelion de la filo de la ĉarpentisto, kaj Arabio inter ili.

Malgraŭ la fakto ke la monoteismoj de la granda Levanteno malsukcesis enradikiĝi en Arabio, tiu dezerta lando kapablis produkti fidon kiu, kvankam malpli postulema en siaj sociaj bezonoj, estis tamen monoteista.

Ekzistis nur unu faktoro de triba, rasa aŭ nacia naturo pri la primitivaj kaj neorganizitaj kredoj de la dezerto, kaj tio estis la aparta kaj ĝenerala respekto, kiun preskaŭ ĉiuj triboj de Arabio votis al iu nigra Ŝtona fetiĉo en iu templo en Mekko. Tiu punkto de komuna kontakto kaj respektego poste kondukis al la starigo de la islama religio. Kio estis Javeo, la spirito de vulkano, por la judaj Semidoj, la Ŝtono de la Kaabo fariĝis por iliaj arabiaj kuzoj.

La forto de Islamo estis ĝia klara kaj bone definita prezento de Alaho kiel la unu kaj sola Diaĵo; ĝia malforto, la asocio de milita forto kun ĝia promulgo, kune kun ĝia malnobligo de la virino. Sed ĝi estas firme subteninta sian prezenton pri la Unu Universa Diaĵo de ĉiuj “kiu konas la nevideblan kaj la videblan. Li estas la kompatindulga kaj la kompatema.” “Vere Dio estas abunda de boneco kontraŭ ĉiuj homoj.” “Kaj kiam mi estas malsana, estas li kiu resanigas min.” “Kiam ne malpli ol tri kune parolas, Dio ĉeestas kiel kvara,” ĉar ĉu li ne estas “la unua kaj la lasta, ankaŭ la vidata kaj la ka Ŝata”?

[Prezentita de Melkicedeko de Nebadon.]